Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, sabah saatlerinde yaptığı paylaşımda açıklama yapacağını duyurdu.

Koca, Salgınla mücadele sürecimiz açısından simge bir gün! 18:00’DA, rutin seyrin dışında bir konuşmayla huzurlarınızda olacağım. Gündeminizdeki konular, başlıklarımız arasında. 18:00’da buluşmak üzere. ifadelerini kullandı.

Fahrettin Koca merakla beklenen açıklamasını yaptı. Koca yerli aşı Turkovac’ın acil kullanım başvurusuna hazır hale geldiğini söyledi. Koca, şu ifadeleri kullandı:

“Kutlanmaya değer bir gün saat 12.54’de toplam aşı dozu sayısında 100 milyona ulaştık. Aşı kampanyamız 13 Ocak’ta sayın Cumhurbaşkanımızın vatandaşlarımıza örnek olmak üzere ilk aşıyı olmasıyla başlamıştı. Sayın Cumhurbaşkanımıza huzurlarınızda bir kez daha teşekkür ederim. 100 milyon doz 84 milyona hayırlı olsun.

100 milyonuncu doz aşı Kocaeli Gebze’de bir hastanemizde yapıldı. 36 yaşındaki yurttaşımıza, aşıyı uygulayan hemşire arkadaşımıza, aşıyı uygulayan doktorumuza teşekkür ediyorum.

100 milyon doz ortak ve büyük bir başarının adıdır. 100 milyon doz için milyonlarca insan karar verdik harekete geçtik. Kararıyla, emeğiyle katkısı olan herkesi kutluyorum. Yeri geldiğinde yüksek yaylalara çıkan, aşı yapmak için tarlalara giden, aylarca dağ tepe demeden görev yapan sağlıkçı arkadaşlarımıza şükranlarımı sunuyorum.

Salgına karşı daha fazlasını yapanların da başarısıdır 100 milyon doz. Açıklamaları ve saygınlıklarıyla aşılama sürecinin güç kaynağı olan bilim insanlarımıza hürmetlerimi sunuyorum. Bilim Kurulumuzun öncülüğünden daima gurur duyuyoruz.

Geldiğimiz nokta çok yüksek bir aşılanma hızının mümkün olduğunu gösteriyor. Bizler 84 milyon daha da güçlü dayanışmayı birlik ruhunu sağlayabiliriz. Bugün ortak hedefimiz toplum bağışıklığı için gücümüzü büyütme günüdür.

100 MİLYON AŞILDI

Şu dakikalar itibariyle 100 milyon dozun bir hayli üzerindeyiz. 18 yaş ve üzeri nüfusta ilk doz aşı oranı yüzde 82, ikinci doz aşı oranı yüzde 63,8, 6 milyon 32 bin kişi ise tam doz aşısını yaptırmış durumda. 100 milyon başarısı büyük bir sonuca hazırlıyor.

Toplum bağışıklığı aşı dozlarının tam olmasıyla sağlanabilir. İlk doz aşısını olup ikinci dozu henüz yaptırmayan 11.3 milyon kişi bulunuyor. İkinci doz aşılarımızı yaptıralım. İlk doz aşının tek başına koruyuculuğu yok.

Beklediğimiz sonucu aşılarımızı tamamlayarak alabiliriz. Aşının zaman kaybetmeden tam doz yapılması hayat kurtarır. İlk doz ilk adımdır. İlk adımdan sonuç almayı ummak yanlış olur. Şu an Covid-19 sebebiyle yatan hastalarımızdan bir kısmı aşıları tam olmayan kişilerdir.

Aşılarınızı gerektiği gibi tamamlar tamamlanmaz vücudumuz hemen o gün güç kazanmış olmayacak. Hastalığı hafif geçirmek için hatırlatma dozu için 2 hafta geçmelidir. Hastanede aktif vakaların yüzde 90’a yakın bölümü aşı olmamış veya aşısı tamamlanmamış kişilerdir.

Aşısı tamamlanmış kişi iki doz inaktif aşı olup ikinci doz aşısından üç ay sonra hatırlatma dozunu yaptıran veya iki doz mrna aşısı olan kişidir. Mevcut bilgiler inaktif aşılardan üç ay sonra yapılan hatırlatma dozunun çok önemli koruyuculuğu arttırdığı görülmektedir.

Bugün itibariyle hatırlatma dozu zamanı gelen yaklaşık 6 milyon insanımız var. Bu akşam yarına randevu almalarını, vakit kaybetmeden hatırlatma dozunu yaptırmalarını rica ediyorum.

Gündemimiz Covid-19’a karşı 100 milyon doz başarısı. 100 milyon doz aşıya rağmen dünkü tabloda vaka sayısı neden 23 bin 914’dü? Bilmenizi isterim, şu an bilimin tespit alanı dışında kalanlar hariç her sorunun cevabı var. Bu soruya karşılık olarak, tam doz aşılama oranında henüz yeterli düzeye ulaşamadık. Aşının tam dozla sağlanan koruyucu gücüne toplumun büyük kısma sahip değiliz. Tedbirleri ise ne yazık ki eski ciddiyetle sürdürmüyoruz.

Virüsün yeni varyantları daha hızla yayılıyor, sonuçları ciddi riskler doğuruyor. Bilim Kurulumuzun hatırlatma dozunu gündeme alması olası risklerin önüne geçmiştir. İki doz aşılama yapan İsrail ve Amerika’daki oranlar Türkiye’de aldığımız kararın isabetini gösteriyor.

Çözüm tam doz aşıdır. Aşılarımızı birlikte hızlı bir şekilde tamamlamak hepimizin yararınadır. Bir kısmımız aşılarımızı olup, diğer kısmımız aşılarımızı ertelersek ortak başarıyı azaltır aradaki zaman. Bir an önce hepimiz tam aşıyı olmalıyız. Toplumu salgına karşı güçlü kılmalıyız.

TURKOVAC AŞISI

100 milyon doz aşıyı tamamladığımız bu gün önemli müjdem var.

Yerli aşımız TURKOVAC acil kullanım onayı aşamasına geldi. Aşımız bugün ikinci tesiste daha seri üretilecek altyapıya ulaştı. Onay alması halinde Ekim ayında seri üretime geçeceğiz.”

SORU- CEVAP

MU VARYANTI

Vatandaşımız özellikle varyantlar noktasında daha tedirgin olmamalı. Çünkü varyantlarla ilgili de koruyucu tedbirlerin bir farklılığı yok. Yani varyantlara karşı da bizim aşı olmamız gerekiyor. Toplumsal bağışıklık oluşana kadar maskemizi ihmal etmemiz gerekiyor, mesafe noktasında hassasiyetimizi korumamız gerekiyor. Bizim açımızdan, bilimsel açıdan özellikle varyantların varlığı, nasıl tedbir alınması gerektiği önemli. Toplumda yüzde 90’ın üzerinde delta varyantı var. Toplum ağırlıklı olarak delta varyantı taşıyor. Mu varyantıyla ilgili olarak İstanbul’da iki vaka da ayaktan takip edilen ciddi bir sorunu olmayan, yakından takip ettiğimiz vaka.

HATIRLATMA AŞISI

Biz ilk önce inaktif aşı olan Sinovac’la başlamıştık. Daha sonra mRna aşısı ile devam ettik. İnaktif aşının takibinde 2 doz sonrası, özellikle 3. aydan sonra koruyuculuğun kaybolmadığını ama azaldığını görerek erken dönemde Bilim Kurulumuz 3. hatırlatma dozunun yapılması gerektiğine karar verdi.

mRna aşısı için de bizim şu an 3.5-4 ay sonra koruyuculuğun azalmakla birlikte halen devam ettiğini biliyoruz. İsrail örneğinde olduğu gibi bunun kaç ay sonra olacağını takibimizle bilgilendireceğiz. Hatırlatma, mRna aşıları için gerekli olacak mı? İsrail ve diğer örneklere bakıldığında gerekli olacak görünüyor. Bunun zamanı muhtemelen 8-9 ay sonra olabilir.

12’YE İNECEK Mİ?

18 yaş ve üzerini önemsiyoruz aşıda. 12 yaş üzeri için de daha çok ek hastalığı olanlar için tanımlamayı yaptık. Kronik hastalığı olan 12 yaş üzeri kişilerin de aşılanmasını önemsiyoruz. Velinin ailesinin onayıyla bu aşıyı yaptırabilmenin önünü açmış olduk. Toplamda 12, 13, 14 yaş grubunda daha yüzde 3’ü geçmediğini görüyoruz.

SAHTE PCR SONUCU

Bununla ilgili biz aşıları kimlerin yapması gerektiğini biliyoruz. Kime izin verdiğimizi biliyoruz. Bu aşıyı yaptıran birimleri de yakından takip ediyoruz. Şu an somut bir bilgi gelmedi bunun istismarının yapıldığıyla ilgili. Olursa müeyyidenin güçlü olacağını, yapılması gereken uygulama ne ise bundan hiçbir şekilde çekinmeyeceğimizi ifade etmek istiyorum.

VARYANT KİTLERİ

Kitlerin bir sorunu yok ama varyantlarla ilgili sekans analizi yapıyoruz ayrıca. Sadece PCR kitleriyle hangi varyantın olduğunu değil, sekans analizi yaparak varyant analizini daha kesinleştirmiş oluyoruz. Vakaların ortalama yüzde 5’ine yakınını sekans analizi yaparak bildirmeye gayret ediyoruz.

Vakalar, vefatlarla ilgili 1-2 rakam vermek istiyorum. 18 yaş ve üzeri yatan hastalarımızın yüzde 90’ı aşısını tamamlamamış olan kişiler. Vaka yükümüz ise yüzde 81’ini oluşturuyor. Aşısını tamamlamamış olan kişilerin toplam sayısı 26 milyon. Aşısını tamamlamış olan kişilerin yaklaşık sayısı 36 milyon. 36 milyonun ağırlıklı yaş ortalaması daha yüksek ve ek hastalığı daha fazla olanlar ve bunların toplam içindeki payı yüzde 10, yaş ortalaması da 46. 26 milyonun yaş ortalaması daha düşük.

36 milyon aşılanmamış olsaydı var olan hastane yükü 2.5-3 kat en az yaştan bağımsız olarak artmış olacaktı. Belki bu 4-5 kat olacaktı yaşla birlikte. 26 milyonun vakadaki oranı yüzde 81, 36 milyon aşılı olanın ise yüzde 19. Orada da 4-5 kat daha fazla vaka olacaktı.

Bu farklılık nereden kaynaklanıyor? Varyant değişikliğiyle birlikte daha bulaşıcı, daha hastane yükü oluşturan bir varyant olduğu belli.

GRİP AŞISI

Geçen yıl bir sorun yaşamamıştık, üstelik elimizde bir miktar aşı da kalmıştı. Bu yıl da geçen yıl siparişi verilen aşı miktarından daha fazlasının tedarik edilmesi gerektiğini planlıyoruz. Sorun yaşayacağımız düşünüyorum.

AŞI KARŞITLIĞI

Ben o kelimeyi kullanmak istemiyorum. En fazla, aşı olmayı erteleyenlerimiz olmuş olabilir. Bu toplumun aşıyla ilgili bir direncinin olmadığını, evlatlarına doğmuş olduğu andan itibaren 13 farklı aşıyı yaptırabilmiş bir toplumuz. Şu an dünyada aşı doz miktarında 8. sıradayız. Bizden önce tek Avrupa sayısı Almanya var. Zannediyorum 2 hafta içerisinde Almanya’yı da geçmiş olacağız çünkü günlük aşı yapma miktarımız daha fazla.

SINOVAC’IN ETKİSİ 

İlk aşıyı yaptırdığımız grup sağlık çalışanlarımız oldu. Sağlık çalışanlarımız içinde son 3 aydan bu yana aşısını yaptırmış hekim arkadaşlarımızdan hiç duydunuz mu? 1-2 arkadaşımız oldu, 2 doz Sinovac aşısını yaptırıp 3. doz aşısını yaptırmayanlardı onlar da. Demek ki Sinovac aşısı bu kadar etkili oldu. İnaktif aşı koruyuculuğunun 3. aydan sonra azaldığını görerek Bilim Kurulu hatırlatma dozu kararını başlattık. 3. dozunu yaptıran 9 milyon kişinin yüzde 1.5-1.6. Ama 2 doz aşısını yaptırıp hatırlatma dozunu yaptırmayan 6 milyon kişinin hastane yükü 6-7 kat fazla. Yani 3. doz 6-7 kat oranında koruyuculuğu artırıyor.

Sinovac aşısı etkili ama 3. aydan sonra koruyuculuğu düşüyor. Koruyuculuğu artırmak için 3. dozu yaparak 5-6 kat daha artırmak mümkün.

PCR ZORUNLULUĞU

Yabancılar için de PCR zorunluluğu var, olacak. Vatandaşımızın güvenliği için yanında oturan yabancı kişi de olsa onun enfeksiyonu olup olmadığı önemli. (PCR testi) Her geçen gün sayılar giderek artıyor. Biz şu an herkesten istemiyoruz.

Şu an çok ciddi bir oran oluşturmuyor ama hareketlilik giderek arttığında bu sayılar da artmış olur.

Yeni dönemde okulları kapatmak istemiyoruz çünkü elimizde aşı var, en fazla sınıf kapatılabilir.